АҚШ федералды үкіметінің жұмысын тоқтатуы бұрын-соңды болмаған ұзаққа созылып, жаһандық экономикаға үлкен ықпалын тигізуде.
Әртүрлі экономикалық секторларда шығындар мен зиянды әсерлер тез көрініс табуда. Сонымен қатар, саяси алаңда ымыраға келу белгісі байқалмайды.
Рекорд жаңартқан қарама-қайшылық күшейіп келеді
Жұма күнгі мәлімет бойынша, АҚШ үкіметінің жұмысын тоқтауы 38-ші күнге жетті. Бұл межеде 2018-2019 жылдары Трамп әкімшілігі кезінде орнатылған 35 күндік рекорд ресми түрде жаңартылды. 1 қазан, 2025 бастап тоқтау басталып, демократтар мен республикашылдардың Конгресстегі бюджет мәселесіндегі келіспеушіліктеріне байланысты туындады.
Адам шығыны үлкен: шамамен 750 000 федералды жұмысшылар жалақысыз уақытша демалыста. Нәтижесінде, төмен табысты отбасылар мен балалар үшін маңызды көмек бағдарламалары тоқтатылған. АҚШ тасымалдау саласындағы қиындықтар да байқалуда, әуежайларда рейстер кешігулері мен тоқтатылулары 10%-ға жуық өсті. Бұл әуе қозғалысын басқарушылардың жалақыларының тоқтауына байланысты болып отыр.
АҚШ-тың фискалдық саясатындағы үзіліс нарықтағы өтімділікті нашарлатып, криптовалюта нарығына да әсерін тигізуде. Саланың байқаушылары жұмыс тоқтауының шешілуін крипто нарығында бұқа импульсін қайтару мүмкіндігі ретінде қарастырады.
Өтімділік дағдарысы крипто нарығын қамтыды
Қаржыландырудың тоқтауынан туындаған негізгі қаржылық салдары нарық өтімділігінің қатты қысылуы болып табылады. Бюджеттің орындалуы тоқтатылғандықтан, АҚШ Қазынашылық Бас шотындағы (TGA) баланс 983 млрд долларға жетіп, осы жылдағы ең жоғары деңгейге көтерілді. Бұл айналымға жіберілуі керек қаражат бір айдан астам уақытқа жабылып қалғанын білдіреді.
Қаржы ықпал етушісі және RealVision негізін қалаушы Рауль Пэл нарық кернеуінің көзі ретінде TGA жиналуы екенін көрсетті. «Қазіргі уақытта үкіметтің жұмысы тоқтатылып, TGA-да жиналған қаражатты жұмсамау жағдайында, өтімділік қатты қысылып жатыр. Бұл нарыққа, әсіресе ең өтімділікке тәуелді криптовалюта нарығына әсер етуде» деп Пэл атап өтті.
Пэл үкімет жұмысының тоқтауының аяқталуы оң импульс ретінде қызмет етеді деп болжауда. Бұл жақында криптовалюта нарығындағы дағдарысты қайтару үшін қажетті импульс болып табылады.
Ол жұмыс тоқтағаннан кейін Қазынашылықтың бірнеше ай ішінде 250 млрд доллардан 350 млрд долларға дейін экономикалық айналымға қайта енгізетінін күтуде. “QT аяқталып, баланстық есеп техниалық түрде кеңейеді”, – деді ол.
Саяси дағдарыс шешімді қиындатуда
Алайда, жұмыстың тоқтауын аяқтау жолы әлі де өте белгісіз. Шешім қабылдау үшін Конгресстегі демократтар мен республикашылдар келесі жылдың бюджеті бойынша келісімге келуі керек. АҚШ-тың саяси басылымы Politico бойынша, негізгі мәселе денсаулық сақтандыруына арналған субсидиялардың осы жылы мерзімінің аяқталуы. Демократтардың талап еткен бұл субсидиялары Республика партиясы тарапынан қарсылыққа ұшырауда.
Бәс тігуші нарықтар тұрақсыздықты көрсетуде. Polymarket болжам платформасының деректері бойынша, нарық қатысушылары шешім қабылдауды 16 қарашадан кейін (46%) ең ықтимал нәтиже ретінде қарастырады. Сонымен қатар, платформа осы демалыс күндерінде (8-11 қараша) күрт серпіліс болуы мүмкіндігін 32% ғана көрсетуде.
