Кейбір трейдерлер немесе тіпті HODLer-лер миллиондаған доллар тапқанымен, мемкоиндердің тартымдылығы және оларды манипуляциялау мүмкіндігі активтер класын зиянды операторлар үшін айқын нысанаға айналдырады. Бұл нұсқаулықта мемкоин алаяқтықтарын қалай анықтауға болатынын, мемкоиндермен сауда жасауда қауіпсіз болу жолдарын және мемкоин алаяқтықтарының құрбаны болсаңыз не істеу керектігін қарастырамыз.
НЕГІЗГІ ТҰЖЫРЫМДАМАЛАР
➤ Мемкоиндер алыпсатарлық сипаты, әлеуметтік медиа әсері және тез пайда табу мүмкіндігіне байланысты алаяқтықтарды тартады.
➤ Анонимді топтар, шынайы емес уәделер, өтімділіктің болмауы, агрессивті маркетинг және аудиттелмеген келісімшарттар мемкоин алаяқтықтарының жалпы белгілері болып табылады.
➤ Инвесторлар хабардар болып, дереккөздерді тексеріп, қауымдастықтың көңіл-күйін бағалап, тәуекелді азайту үшін шағын инвестициялардан бастауы керек.
➤ Құрбандар әрекеттесуді тоқтатып, бәрін құжаттап, қауіпсіздік сарапшыларына немесе билік органдарына хабарласып, қалған активтерін қорғау шараларын қабылдауы керек.
Мемкоин алаяқтықтары деген не?
Мемкоин алаяқтықтары мемкоиндерді қамтитын кез келген адал емес схема немесе алаяқтық болып табылады. Бұл алаяқтықтардың теріс әсері салдарынан көптеген крипто әуесқойлары мемкоин саудасынан шаршағанын және алаяқтықтардың жиі орын алуы бүкіл индустрияға зиян келтіретінін айтуда.
Өздерінің ерекше табиғатына байланысты мемкоиндер алаяқтықтар үшін тартымды болып табылады. Адамдар тәуекелдерге қарамастан, FOMO (өткізіп алу қорқынышы), алыпсатарлық және шағын инвестицияларды үлкен пайдаға айналдыру мүмкіндігі үшін олармен сауда жасайды. Бастау үшін құнның төмендігі және әлеуметтік медиа әсері олардың тартымдылығын арттырады.
2024 жылы криптовалюта пайдаланушылары мемкоин алаяқтықтарына 500 млн доллардан астам қаражат жоғалтқан.
Мемкоиндер дегеніміз не?
Мем – интернет пайдаланушылары бөлісетін, әдетте әзіл-оспақ сипаттағы сурет, бейне немесе мәтін. Мемкоиндер дәстүрлі түрде мемдерге негізделген криптовалюта монеталары немесе токендер болып табылады.
Алайда, мемкоиндер кеңірек анықтамаға ие болып, ешқандай ішкі пайдалылығы жоқ кез келген монета немесе токенді қамтиды. Мемкоиннің құны нарық сұранысы мен алыпсатарлығы арқылы анықталады және олар әдетте көңіл көтеру, әлеуметтік өзара әрекеттесу және үлкен пайда күту үшін сатып алынады.
Мемкоин алаяқтықтарын қалай анықтауға болады
Мемкоин алаяқтықтарының әртүрлі түрлерін тануды үйрену маңызды. Алаяқтықтарды анықтау үшін қолдануға болатын әртүрлі белгілердің тізімі төменде берілген.
1. Анонимді жасаушылар
Мемкоиннің алаяқтыққа әкелетінін анықтаудың ең айқын жолдарының бірі – топтың анонимді немесе расталмаған болуы. Жобаның команда мүшелері немесе олардың біліктілігі туралы ашық ақпараттың болмауы оларды жауапкершілікке тартуды қиындатады.
2. Шындыққа жанаспайтын уәделер
Мемкоин алаяқтықтары көбінесе астрономиялық қайтарымдар туралы асыра айтылған мәлімдемелерді қамтиды, ал оларды қалай жүзеге асыратыны туралы түсініктеме аз беріледі. Бұл сондай-ақ шынайы емес токеномикамен байланысты болуы мүмкін, мысалы, тым үлкен токен ұсынысы немесе командаға пропорционалды емес үлестіру.
Бірінші сценарийде токендер триллион немесе квадриллион көлемінде болуы мүмкін; екіншіде команда әдетте жалпы ұсыныстың 50%-дан астамын ұстайды.
3. Нақты бағыттың болмауы
Тағы бір күмәнді белгі — жобаның дамуы, технологиясы және ұзақ мерзімді көрінісі туралы егжей-тегжейлі жоспарлардың болмауы. Мемкоиндер әдетте пайдалы болмаса да, пайдалы болған жағдайда да айқын бағыт пен жұмыс істейтін өнім қажет.
Егер жоба тек маркетингке және уәделерге сүйенсе, бірақ функционалды прототипі немесе ең аз өміршең өнімі (MVP) болмаса, немесе әртүрлі платформаларда немесе байланыстарда біркелкі емес немесе түсініксіз ақпарат немесе қайшылықты мәліметтер ұсынса, жоба алаяқтық болуы ықтимал.
4. Агрессивті жарнама/қысым тактикасы
Алаяқтар жиі шұғылдық сезімін тудырып, жылдам инвестициялауға ынталандырады, осылайша мұқият тексеруге уақытты шектейді. Бұл әдіс көбінесе ақылы жарнамаларға, инфлюенсер маркетингіне немесе атақты адамдардың қолдауына және әлеуметтік медиа шуына қатты сүйенуі мүмкін. Сондай-ақ, танымал компаниялармен немесе тұлғалармен расталмаған ынтымақтастық туралы мәлімдемелер болуы ықтимал.
5. Күдікті веб-сайт немесе платформа
Нашар жасалған веб-сайттар, қателер немесе заңды жобаларға еліктейтін URL мекенжайлары мемкоиннің алаяқтық болуы мүмкін екендігінің айқын белгілері. Нашар веб-сайттар — асығыс жобаның белгілсі. Ал заңды жобалар пайдаланушыға тартымды толыққанды платформа жасауға уақыт бөледі.
6. Қатысудың болмауы
Ресми арналарда қауымдастық талқылауларының немесе өзара әрекеттестіктердің болмауы жаңа және белгісіз жобалар үшін жиі кездеседі. Алайда, бұл құбылыс алаяқ мемкоин жобаларында да жиі кездеседі.
Бұл әсіресе X (бұрынғы Twitter), Discord және Reddit сияқты сайттарда шындыққа сәйкес келеді. Бұл жобалар жиі өз жазбаларына пікір қалдыру үшін боттар жасап, жалған қатысу сезімін тудырады.
7. Аудиттердің жетіспеушілігі
2025 жылы, Pump.fun сияқты платформалардың арқасында токендерді іске қосу өте оңай. Кейбір мемкоин алаяқтықтары бұған мүмкіндік беретін нашар смарт келісімшарттар жасауы мүмкін. Егер сіз әзірлеуші болмасаңыз, бұл жағдайды анықтау қиын. Сондықтан, көптеген заңды жобалар өз токендерін адалдық белгісі ретінде аудиттен өткізеді.
Егер жоба код аудитінен өтпесе, бұл сіздің алаяқтыққа қатысып жатқаныңыздың белгісі болуы мүмкін. Алайда, қауіпсіз токен келісімшарттары да екінші нарықтардағы мемкоин алаяқтықтарынан сақтамайтынан есте ұстау маңызды.
8. Өтімділіктің жетіспеушілігі
Мемкоиннің өтімділігі төмен болғанда, бұл жақын арада раг пул схемасы болатынының белгісі болуы мүмкін. Бұл жағдайда жасаушы өз мемкоинімен және сауда жұбы ретінде неғұрлым танымал токенмен (мысалы, ETH, SOL және т.б.) өтімділік пулын іске қосады. Олар пулға тек шектеулі мөлшерде котировка токенін және негізгі токеннің (мемкоиннің) үлкен көлемін орналастырады.
Инвесторлар котировка токенін салған кезде, негізгі токеннің бағасы көтеріледі. Содан кейін олар котировка токенін алып тастап, мемкоинді (негізгі токенді) құнсыз қалдырады. Бұл әрқашан жобаның алаяқтық екенін білдірмесе де, төмен өтімділік пулдарында сауда жасағанда сақ болу керек.
Мемкоин алаяқтықтарының түрлері
Барлық мемкоин алаяқтықтары бірдей жасалмайды және алаяқтар сіздің ақшаңызды ұрлау үшін үлкен күш жұмсайды. Жиі кездесетін қауіп-қатерлердің түрлеріне шолу жасайық.
Раг пул схемалары
Раг пул – криптовалюта алаяқтық түрі, онда жоба жасаушылары кенеттен жобадан бас тартып, инвесторлардың қаражатымен бірге жоғалып кетеді де, оларды құнсыз токендермен қалдырады. Раг пулдар әртүрлі әрекеттерді және басқа да алаяқтық түрлерін қамтуы мүмкін. Әдетте бұл тәжірибе келесі қадамдардан тұрады:
- Жасаушы мемкоин жобасын іске қосады.
- Содан кейін олар инвесторларды тарту үшін оны белсенді түрде жарнамалайды.
- Инвесторлар әртүрлі әдістерді қолданып сатып алады.
- Қаражат жиналғаннан кейін, жасаушылар жоғалып кетеді немесе жобадан бас тартады.
Раг пулдардың ортақ факторы – олардың барлығы бірдей аяқталады. Трейдерлер құнсыз токендермен қалады, ал токен жасаушылары нақты құндылықпен кетеді, баға төмендейді және жоба тасталады.
Жалған алдын ала сатылымдар
Криптовалютаны алдын ала сату – криптовалюта жобасының өмірлік циклінің ерте кезеңі, онда токендер жалпы жұртшылыққа қолжетімді болмай тұрып инвесторларға ұсынылады. Алдын ала сатулар жеке сатулардан кейін, бірақ бастапқы монета ұсыныстары (ICO), бастапқы DEX ұсыныстары (IDO) немесе бастапқы биржа ұсыныстарынан (IEO) бұрын өтеді.
Алдын ала сату – блокчейн жобаларының ерте даму кезеңдерінде қаражат жинау механизмі. Жобалар әдетте криптовалютаны жалпы сатуға қарағанда төмен бағамен ұсынады. Бұл стратегия ерте инвестициялауды ынталандырады.
Жалған алдын ала сатуларда алаяқтар жаңа токен туралы шу шығарып, ерте сатып алулар үшін қаражат жинайды, содан кейін уәде етілген токендерді жеткізбей немесе жобадан мүлдем бас тартып, жоғалады.
Pump-and-dump схемалары
Pump-and-dump схемасы — манипуляторлар токен бағасын жалған хайп немесе wash trading арқылы жасанды түрде көтеріп, кейін иелігіндегі токендерді сатып жіберіп, бағаның күрт құлауына себеп болатын жағдай. Әдетте мұндай схеманы мынадай белгілер арқылы тануға болады:
- Инфлюенсер немесе токен жасаушы төмен нарықтық капитализациясы бар криптовалютаны ықтимал ойын өзгертуші немесе трендке айналатын жоба ретінде насихаттайды.
- Жанкүйерлері сатып алғаннан кейін, инфлюенсерлер мен токен жасаушылар өздерінің иеліктерін жоғары бағамен сатады.
- Токеннің бағасы төмендейді, токен жасаушылар мен инфлюенсерлер жобадан бас тартады, ал иелері құнсыз токендермен қалады.
Pump-and-dump схемалары жиі келісілген насихаттаумен қатар жүреді: трейдерлер немесе боттардан құралған топтар әлеуметтік желілерді мемкоиннің табыс әлеуетін асыра көрсететін жалған хабарламалармен толтырады.
Атақты адамдар қолдаған мемкоиндер
Атақты адамдар қолдаған мемкоиндер арқылы алаяқтар инвесторларды тарту үшін атақты адамдармен жалған байланысы бар токендер жасайды. Келесі сценарийлердің барлығы атақты адамдар қолдаған мемкоин алаяқтықтарына жатқызылуы мүмкін:
- Мемкоин алаяқтықтары атақты адамның қолдауын немесе серіктестігін жалған мәлімдейді.
- Токен жасаушы мемкоинді насихаттау үшін атақты адамға еліктейді.
- Атақты адам мемкоинді іске қосып, оны pump-and-dump жасайды.
Атақты адам терминін біз белгілі бір танымалдылыққа ие кез келген адамды анықтау үшін қолданамыз, бірақ бұл алаяқтық түрі инфлюенсерге немесе негізгі пікір көшбасшысына (KOL) да қатысты болуы мүмкін. Атақты адамдар қолдаған мемкоин — алаяқтар жиі қолданатын әдістердің бірі. Кейде атақты адамдардың өздері де алаяқтыққа қатысады.
Мұндай схемаларда хакер атақты адамның әлеуметтік желідегі аккаунтын бұзып кіруі мүмкін. Алайда, алаяқтардың жиі қолданатын тағы бір әдісі — атақты адамға мемкоинды жарнамалауға ақша төлеу.
Алаяқтар атақты адамдарды әлеуметтік желі аккаунттарына уақытша қол жеткізу үшін пара беруге де тырысуы мүмкін. Бұл жағдайда, атақты адамдар жиі жауапкершіліктен құтылу үшін хакерлік шабуылға ұшырағанын мәлімдейді.
Фишинг шабуылдары
Алаяқтар жиі танымал токендер немесе мемкоиндердің жалған нұсқаларын жасап, фишинг әдістерін қолданып қаражатты ұрлайды. Блокчейндердің ашық табиғатына байланысты, фишинг алаяқтықтары белгілі бір дәрежеде болдырмау мүмкін емес. Кез келген адам ресми криптовалютаға ұқсас токен жасай алады.
Жоғарыдағы мысалда жалған TRUMP токендерін көре аласыз. Алайда, ресми TRUMP токені Solana-да орналасқандықтан, Ethereum-дағы бұл токендер анық мемкоин алаяқтықтары болып табылады.
Фронтраннинг (снайпинг) боттар
Фронтраннинг немесе снайпинг боттары — пайдаланушылар өз транзакцияларын орындамай тұрып, транзакцияларды орындайтын компьютерлік бағдарламалар. Бұл боттар мемпулды пайдаланып, транзакциялардың алдына шығып, бағаларды манипуляциялайды.
Бұл жағдайдың тамаша мысалы — мемкоин іске қосылған кезде, бот басқа пайдаланушылардан бұрын токенді сатып алу үшін көптеген транзакциялар жасайды. Содан кейін басқа сатып алушылар келгенде сол токендерді сатады. Жаңа сатып алушылардың бұл кірісі бағаны көтереді, содан кейін бот пайда табу үшін сатады.
Снайпинг боттары блокчейнді жаңа токендердің түсуін бақылауы мүмкін немесе токен шығарушылар өздерінің токендерін снайпинг жасау үшін боттарды өздері басқара алады.
Менің ойымша, жұртшылықтың сіздің осы жасырын әмияндармен жүргізіп жатқан құпия әрекеттеріңіз туралы білмеуінің өзі дұрыс емес нәрсе. Ал жобаның өз бағасын бақылауы — бағамен ойнаудың оғаш түрі, онда «О, баға тым өсіп кетсе, графиктен сәл кесіп тастаймыз» дейсіз — Coffeezilla: LIBRA сұхбаты
LIBRA токенінің жасаушыларының бірі (Хайден Дэвис) Coffeezilla-мен сұхбатында өз командасының өз токендерін снайпинг жасағанын және бұл токен жасаушылар арасында кең таралған тәжірибе екенін мойындады.
Төмендегі суретте LIBRA-ның таралуын көрсетілген. Әрбір көпіршік — әмиян, және оның өлшемі жобадағы токендердің санына пропорционалды. Жебелер аударымдарды білдіреді, ал кластерлер — байланысқан немесе қосылған әмияндар. Мұнда LIBRA токені бірнеше иелерде аса шоғырланғанын көре аласыз.
Келесі суретте LIBRA токенінің снайперлері мен жасаушыларының MELANIA токенімен де байланысты болғанын көре аласыз. Бұрын айтылғандай, жобаның жасаушысы немесе кездейсоқ боттар жобаға снайпинг жасай алады. Алайда, командалардың снайпинг жасау мақсатында токендер жасау тәжірибесі кең таралуда.
Басқа мемкоин алаяқтықтары
Мемкоин алаяқтықтарының саны өте көп. Қысқаша айтқанда, біз әлі айтпаған кейбіреулеріне тоқталайық:
- Ханипот алаяқтықтары: Токендер сатып алуға мүмкіндік береді, бірақ сатуға тыйым салады, осылайша инвесторлардың қаражатын тұзаққа түсіреді.
- Эйрдроп алаяқтықтары: Жалған эйрдроптар құнсыз немесе зиянды токендерді тарату үшін қолданылады.
- Альфа жеке тобы: Алаяқтар инвесторларды эксклюзивті топтарға шақырып, олардың ақшасын иемденуге тырысады.
- Әлеуметтік инженерия: Алаяқтар мемкоин сатып алуға итермелеу үшін адамдарды алдап-арбауға жүгінеді.
Мемкоиндер танымал болғанша, жаңа алаяқтық түрлері де пайда бола береді. Ақыр соңында, барлық мемкоин алаяқтықтары бір нәтижеге әкеледі: инвесторлар ақшасынан айырылады, ал токен жасаушылар пайда табады.
Мемкоин алаяқтықтарынан қорғану жолдары
Мемкоин алаяқтықтарынан қорғану үшін мұқият зерттеу жасап, дұрыс шешім қабылдау қажет. Төмендегі негізгі стратегиялар сіздің инвестицияңызды қорғауға көмектеседі.
Мемкоин алаяқтықтарынан қауіпсіз болу үшін келесі қадамдарды орындаңыз:
- Мемкоин алаяқтықтары туралы үнемі білім алып отырыңыз.
- Эмоцияға берілмей, өз бетіңізше зерттеу жасаңыз.
- Қауымдастықтың көңіл-күйін бағалаңыз.
- Тек ресми дереккөздерді пайдаланыңыз.
- Активтеріңізді бөліп ұстаңыз және кішігірім инвестициялардан бастаңыз.
Мемкоин алаяқтықтарынан қалай сақтануға болады
Алаяқтықтар туралы хабардар болыңыз: Мемкоин алаяқтықтарынан қорғанудың алғашқы қадамы —хабардар болу. Қандай алаяқтық түрлері бар екенін түсініп, жаңа түрлері туралы жаңалықтарды біліп отырыңыз. ZachXBT, Ogle from GlueNet, Samczsun сияқты сенімді дереккөздерді қадағалаңыз.
Эмоцияларыңызды бақылаңыз: FOMO (мүмкіндікті өткізіп алу қорқынышы) негізінде шешім қабылдаудан аулақ болыңыз. Жобаның заңдылығы мен ықтимал тәуекелдерін бағалауға уақыт бөліңіз.
Өз бетіңізше зерттеу жасаңыз (DYOR): Алаяқтықтан қорғанудың маңызды бөлігі — зерттеу жүргізу. Ашық командасы, жақсы құжатталған ақ кітабы және айқын жол картасы бар жобаларды іздеңіз. Онлайн қатысу белсенділігін, серіктестіктерін және кодтық аудиттерін тексеріңіз.
Қауымдастықтың көңіл-күйді бағалаңыз: Қоғамдық пікірді түсіну үшін онлайн талқылаулар мен форумдарға қатысыңыз. Көптеген шағымдар немесе жағымсыз пікірлер — алаяқтықтың белгісі болуы мүмкін.
Тек ресми дереккөздерді пайдаланыңыз: Фишинг алаяқтықтарына ұрынбас үшін тек расталған сайттар мен әлеуметтік желідегі ресми аккаунттарға сеніңіз. Ресми токен мекенжайларын екі рет тексеріңіз. Токен атауы мен тикерін көшіру оңай, бірақ токен мекенжайын көшіру іс жүзінде мүмкін емес.
Кішігірім инвестициялардан бастаңыз: Егер мемкоинның заңдылығына сенімсіз болсаңыз, ықтимал шығындарға әсерді азайту үшін бастапқыда аз мөлшерде инвестиция салып, жобаны сынап көріңіз. Инвестициялау кезінде активтеріңізді бөліп, криптовалюталарыңызды әртүрлі әмияндарға үлестіріңіз; ыстық әмиянды тек инвестициялау үшін пайдаланыңыз, ал қалғанын суық әмияндарда сақтаңыз.
Өзіңізді осы алаяқтықтардан қорғау үшін әрқашан мұқият зерттеу жүргізіңіз, тым жақсы болып көрінетін уәделерге сенбеңіз және сенімді әмияндар мен биржаларды пайдаланыңыз.
Алаяқтықтың құрбаны болсаңыз не істеу керек
Өкінішке орай, мемкоин алаяқтық құрбаны болсаңыз, әрекет ету мүмкіндіктері шектеулі болуы мүмкін. Сондықтан әрқашан сақтық шараларын қабылдау маңызды. Алайда, егер сіз мемкоин алаяқтығының құрбаны болсаңыз, келесі әрекеттерді жасағаныңыз жөн:
1. Барлық әрекетті дереу тоқтатыңыз
Егер сіз мемкоин алаяқтығының құрбаны болсаңыз, бірінші кезекте токенмен сауданы, токенмен әрекеттескен әмиян/мекенжайды пайдалануды тоқтатыңыз немесе алаяқпен байланысты үзіңіз.
2. Барлығын құжаттаңыз
Келесі қадам кейбір пайдаланушылар үшін қиын болуы мүмкін, бірақ алаяқтыққа қатысты оқиғалар мен мекенжайларды қамтитын файл жасауыңыз керек. Токеннің мекенжайын, келісімшарт жасаушының мекенжайын (бар болса) және байланысты транзакцияларды (мысалы, шығыс транзакциялар немесе раг пул), хат алмасуларды және де басқа алаяқтыққа қатысты деректерді жазып алыңыз.
3. Қауіпсіздік сарапшысымен байланысыңыз
Егер сіз кез келген алаяқтықтың құрбаны болсаңыз, бұл туралы ашық айту маңызды. Бұл басқалардың сол схемалардың құрбаны болуына жол бермейді. Әлеуметтік желіде жазба жариялауға, құқық қорғау органдарына, стейблкоин шығарушыларына, көпірлерге немесе биржаларға хабарласуға, не қауіпсіздік сарапшыларымен байланысуға болады.
Алаяқтарды әшкерелеу қалпына келтіру процесінің маңызды бөлігі болып табылады. Сондықтан жағдайға қарамастан, тәжірибеңіз аз болса да, бұл үшін ұялмаңыз. Ашық әрекет етіңіз — бұл басқаларды сақтап қалуы мүмкін.
Үлкен көлемдегі хакерлік шабуылдар басымдыққа ие болатынын ескеру маңызды. Егер хакерлік шабуыл жеткілікті үлкен болмаса, сіз хабарласқаннан кейін жауап немесе әрекет болмауы мүмкін.
4. Тазалаңыз
Соңғысы — жүйеңізді тазалау. Бұл дегеніміз:
- Зақымдалған әмияндардағы немесе құрылғылардағы қаражатты жаңа мекенжайларға аудару
- Жаңа мекенжайлар жасау
- Криптовалютаны басқару үшін жаңа құрылғылар сатып алу (мысалы, телефон, әмиян, ДК)
- Кез келген әмиян немесе веб-сайт рұқсаттарын қайтарып алу, кукилерді жою және т.б.
Үнсіз қалмаңыз
Мемкоин алаяқтықтары орталықтандырылмаған әлемнің өкінішті шындығы. Нарықта күн санап көбейіп жатқан алаяқтық түрлерінен қарапайым пайдаланушының толық хабардар болуы іс жүзінде мүмкін емес. Дегенмен, өзіңізді мүмкіндігінше қорғау үшін жақсы операциялық қауіпсіздік және инвестициялық тәжірибелерді қолдана аласыз.
Егер сіз мемкоин алаяқтығының құрбаны болсаңыз, үнсіз қалмаңыз; барлық әрекеттерді тоқтатыңыз және оқиғаны құжаттаңыз. Бұл сіздің қаражатыңызды қалпына келтіруге кепілдік бермесе де, басқалардың дәл сондай қателіктерге тап болуына жол бермейді.
Жауапкершіліктен бас тарту: Бұл мақала тек ақпараттық мақсатта берілген және инвестициялық кеңес ретінде қарастырылмауы тиіс. Мемкоиндермен сауда жасау — жоғары қауіпке ие әрекет. Әрқашан өз бетіңізше зерттеу жүргізіңіз.
Жиі қойылатын сұрақтар
Мемкоин алаяқтығы — мемкоиндерге қатысты кез келген алаяқтық схема немесе алдау әрекеті. Бұл тікелей немесе жанама түрде жүзеге асырылуы мүмкін. Яғни, мемкоиннің өзі алаяқтық жобасы болуы мүмкін немесе сол мемкоин төңірегіндегі жағдайлар пайдаланушыларды алдау мақсатында пайдаланылуы мүмкін.
Мемкоин алаяқтығын зерттеу арқылы анықтауға болады. Түрлі алаяқтық түрлерімен таныс болу — жобаның заңды не заңсыз екенін түсінуге көмектеседі. Көптеген мемкоин алаяқтықтары ашық емес, нақты бағыты мен құжаттамасы жоқ, сондай-ақ заңды жобаларға немесе танымал адамдардың беделіне сүйеніп пайда табуға тырысады.
Барлық өзара әрекеттесулер мен байланыстарды дереу тоқтатыңыз. Алаяқтықты құжаттап, тиісті органдарға хабарласыңыз. Бұл әрекеттер қаражатты қайтаруға кепілдік бермейді, бірақ болашақта осындай алаяқтықтардың алдын алуға көмектеседі.
Жауапкершіліктен бас тарту
Біздің веб-сайттағы барлық ақпарат адал ниетпен және тек жалпы ақпарат беру мақсатында жарияланады. Біздің веб-сайттағы ақпаратқа сүйеніп қабылданған кез келген шешімге оқырманның өзі жауапты болады.
