Осы жылдың басында Дубайдағы корпоративтік автокөлік жалдау компаниясы Gold Car Rent өзінің автопаркін кеңейтіп, ұзақ мерзімді корпоративтік клиенттерден келетін өсіп жатқан сұранысты қанағаттандыру үшін өсім капиталын іздеді.
Дәстүрлі банк қаржыландыруына жүгінудің орнына, компания капиталды 8lends арқылы жинады, бұл бүкіл әлемдік инвесторларды нақты бизнес несиелерімен байланыстыратын Web3-ке негізделген краудлендинг платформасы.
Бұл қаржыландыру кепілзатпен қамтамасыз етілді, атап айтқанда Gold Car Rent-ке тиесілі Mercedes-Benz Vito фургонының автопаркі бағаланып, несие кепілдігі ретінде пайдаланылды.
Несие капиталы кезең-кезеңімен босатылды, әрбір транш тек қажетті құжаттар мен шот-фактуралар тексерілген соң ғана ашылды. Қайтарымдар ұзақ мерзімді B2B жалдау келісімшарттарынан алынатын операциялық табыстан төленеді.
Осы құрылым аясында инвесторлар кірістің күрделі табыс құрылымына емес, бизнес көрсеткіштеріне тәуелді екенін айқын көре алады. Компания үшін бұл келісімшарт андеррайтинг стандарттарын төмендетпестен, жаһандық капиталға қол жеткізуге мүмкіндік берді.
Gold Car Rent оқиғасы peer-to-peer (P2P) қарыз беру механизмдері арқылы DeFi табыс сегментінде іштей өзгеріс болып жатқанын көрсетуде. Осы жайында толығырақ білу үшін BeInCrypto жуырда 8lends платформасының иесі Maclear компаниясының қаржылық директоры және тең құрылтайшысы Александер Лангпен сұхбаттасты.
Біз неге инвесторлар тұрақты табыс әкелетін краудлендингке көбірек бет бұра бастағаны, 8lends секілді платформалар қалайша институционалдық несиелендіру тәжірибесін Web3 инфрақұрылымына бейімдеп жатқаны және бұл модель криптоинвесторларға пассивті табыстың орнықты көзіне айнала ала ма деген тақырыптарды қарастырдық.
Екі модель, екі тәуекел профилі
Peer-to-peer несиелеу немесе краудлендинг крипто мен DeFi пайда болғанға дейін-ақ болған. Маркетплейс несиелік платформалар көптеген жылдар бойы инвесторларды дәстүрлі банктер несие бермейтін шағын бизнес өкілдерімен байланыстырып келді. Ұсынысы қарапайым еді: нақты экономикалық қызметті қаржыландырып, тұрақты табыс алу.
Алайда бұл модельде де белгілі бір айырбас бар. Көптеген P2P платформалары дәстүрлі банк талаптарына сай келмейтін қарыз алушыларға мүмкіндік беретіндіктен, дефолт тәуекелі дәстүрлі несиеге қарағанда жоғары болуы ықтимал. Несие шығыны көбіне платформаның андеррайтинг стандарттарына, несие құрылымына, қайта өндіріп алу үдерісіне және қарыз алушылардың негізгі бизнесінің көрсеткіштеріне тәуелді.
Бұл кезде көптеген дәстүрлі P2P платформаларын юрисдикциялық шектеулер ұстап тұр, бұл инвесторлардың қолжетімділігін және трансшекаралық әртараптандыруды шектеп, тәуекел-менеджмент пен талапты орындауды жергілікті заң талаптарына тәуелді етеді.
Орталықтандырылмаған қаржы (DeFi) осы мәселені басқа ъұстанымда қарастырды. DeFi несиелеу протоколдары пайдаланушыларға смарт-келісімшарттар арқылы крипто-активтерді беруге және алуға мүмкіндік береді, теріс нәтижелі тәуекелді басқару үшін көбіне артық кепілзат және автоматтандырылған жоюларды қолданады.
Делдалдар мен географиялық шектеулерді алып тастау арқылы DeFi несиелеу нарықтарына қолжетімділікті күрт арттырып, капитал тиімділігінің түрлі формаларын енгізді.
Өсуінің бастапқы кезеңінде DeFi табыс экожүйесінің кей бөлімдері несиеден түскен кіріс пен ынталандырудың арқасында алынған табыс арасындағы шекараны бұлыңғыр етті. Кей протоколдар табиғи несиені токен эмиссиясымен толықтырды немесе өтімділік пен кепілдің тұрақтылығы туралы тым оптимистік болжамдарға сүйенді.
Anchor Protocol Terra жобасында ең көрнекті мысалға айналды. Қарқынды даму уақытында ол UST депозиттеріне шамамен 20%-дық жылдық табыс ұсынды, бұл несиелеу әрекеті пен субсидияланған марапатты біріктіру арқылы жүзеге асты. 2022 жылы негізгі стейблкоин құлаған кезде бүкіл құрылым күйреді.
DeFi-де өрлеу мен құлдыраудан кейін инвесторлар кірісті қайта қарастырып отыр
Алайда Terra сәтсіздігі салаға табыстың қаншалықты орнықты жасалатынын қайта қарауға мәжбүр етті. Ланг осындай өзгеріске инвесторлар тарапынан да назар аударылғанын байқады. Жоғары табыс туралы нарративтерге сенім азайғанымен, пайдаланушылардың крипто-валютадан бас тартпағанын атап өтті.
«Адамдар әлі де криптоның барлық артықшылықтарын, оның ішінде ыңғайлылық, жылдамдық және жаһандық қолжетімділікті ұнатып жүрген, алайда көптеген жоғары табыс жобаларының құлағанын көрген соң олардың ойлау жүйесі өзгере бастады. Егер сіз платформа 20%-дық тәуекелсіз табысқа уәде беріп, кейін бір түнде күйреп қалса немесе ірі сервис кенетен ақшаны шешіп алуды тоқтатса, бұл адамға қатты әсер етеді.
Сол себепті, кезекті APY іздеудің орнына, пайдаланушылар нақты бизнес процестеріне негізделген өнімдерді іздей бастады. Олар қаражаттың қайдан келетіні, қарыз алушы кім екені және табыстың қалай пайда болатынын анық түсінгісі келеді. Нақты ақша ағынын талап етеді, ұрандар немесе үсті ашық маркетинг науқандары емес», – деп ой түйді Ланг.
Лангтың айтуынша, Web3 краудлендингі осы екі әлемнің ортасында орналасқан. Табыс механизмін қайта ойлап табудың орнына, ол қалыптасқан несие механизмдеріне сүйеніп, блокчейн инфрақұрылымын қолданып қолжетімділікті кеңейтуге, ашықтықты стандарттауға және өнімділікті трансшекаралық негізде анық тексеруге мүмкіндік береді.
«Бұл адамдарға крипто саласында қала беруіне, бірақ уәденің емес, нақты көрсеткіштердің негізіндегі әрі алдын ала болжауға болатын, қарапайым өнім алуға жағдай жасайды», – деді ол BeInCrypto басылымына.
Несие тәртібін он-чейнге енгізу
Содан кейін Ланг 8lends платформасының DeFi және дәстүрлі краудлендинг элементтерін қалай біріктіретінін түсіндірді. Бұл платформа Maclear арқылы швейцариялық P2P несиелеу саласында үлкен тәжірибесі бар команда тарапынан әзірленсе де, ол Web2 платформасының тікелей кеңейтімі ретінде жасалмағанын айтты.
Керісінше, назар кредиттеу процесін орталықтандырылмаған ортада қалай құру керек және әртүрлі экожүйелердегі инвесторлардың күтулерін ескере отырып қалай ұсыну қажет дегенге аударылды. Ол былай деді:
«Дәстүрлі несие беруде адамдар реттеушілік пен беделге сенеді, ал он-чейн пайдаланушылар ең алдымен ашықтықты күтеді. Олар қабылданған шешімдердің қалай жасалатынын түсінгісі келеді. Сондықтан біз процестің негізгі элементтерін көрнекірек етуге назар аудардық: қандай ақпарат талданады, қарыз алушылар қалай бағаланады, тәуекелдер қалай бақыланады».
Ланг Web3 қолданушылары процестің барысы туралы дер кезінде жаңарту алу әдетіне үйренгенін де мойындады. Соңғы нәтижені күтпей-ақ, олар бүкіл үдерісті қадағалап отыруды қалайды. Сол себепті 8lends ақпаратты ұсыну тәсілін қайта ұйымдастырып, инвесторларға андеррайтинг процесінің қатаңдығын сақтай отырып, өзгерістерді айқын әрі жедел бақылай алатындай етті.
Тұрақтылық соңғы талап болды. Ланг Maclear өзінің беделін нақты, қайталанатын рәсімдерге құрып отырғанын, оған құжаттарды тексеру, қаржылық талдау және тұрақты мониторинг енгізілгенін айтты. Ол былай деп толықтырды:
«Операциялық тұрғыдан мұндай құрылымды блокчейнге аудару үшін ақпаратты көрсету және тексеру тәсілдерін стандарттау қажет болды, сонда пайдаланушылар логиканы өздері де тексере алады».
Компания үшін нақ осы жерде блокчейн нақты пайда әкеледі. Қаражат ағысы, төлемдер мен өнімділік деректері нақты уақыт режимінде көрсетіле алады. Смарт-келісімшарттар бірдей қағидаларды тұрақты түрде қолданады, бұл операциялық тәуекелді азайтады. Сол уақытта жүйе әлемнің кез келген пайдаланушысына қолжетімді болып қала береді, ал андеррайтинг процесіндегі кредитдік қатаңдық бұзылмайды.
Қарызды растау: 8LNDS табыстылықты алмастырмай, қатысуды қалай қолдайды
Өтімділікті және қолжетімділікті арттырып, ашықтықты қамтамасыз ету үшін блокчейн инфрақұрылымын пайдаланумен қатар, 8lends сондай-ақ өзінің ішкі токені 8LNDS-ты енгізіп, платформаның Web3 краудлендинг экожүйесінде қатысуды қолдады. DeFi-ге тән көптеген токендерден айырмашылығы, 8LNDS токені несие өнімі экономикасына өзгеріс енгізуді көздемей, керісінше, белсенділікті және ұзақ мерзімді қатысуды нығайтуға бағытталған.
8lends платформасындағы несиелік кірістілік деңгейі әлі де тұрақты, активпен қамтамасыз етілген және қарыз алушының нәтижесіне байланысты сақталады. Бұл токен құрылыммен қатар жұмыс істеп, марапаттар, адалдық жүйелері және дәстүрлі әрі Web3 қолданушылары арасындағы белсенді кредиторлар үшін қосымша артықшылықтар ұсынады.
«Ол ашық сатылым арқылы немесе өтімділікке ерте қызығушылық қалыптастыру үшін іске қосылмады. Оның орнына, токен платформадағы әрекетке тікелей байланысты беріліп отыратын тек табыс түріндегі токен ретінде басталды», – деп түсіндірді Тимошкин.
8LNDS токені платформаға қатысу негізінде, 8lends-тің Proof of Loan механизмі арқылы таратылады, және пайдаланушылар нақты бизнес несиелерін қаржыландырғанда беріледі. Бұл құрылымда токендер нақты несие беру белсенділігін бейнелейді, ал инвесторлардың табысы тек жұмыс істейтін компаниялардан алынған несие өтеулерінен ғана құралады.
Web3 краудлендингінің дәлелдеуі қажет жайттары
Әңгіме аяқталар сәтте Лэнг Web3 краудлендинг негізгі ағымға айналуы үшін қандай қасиеттерге ие болуы керек деп есептейтінін атап көрсетті. Оның пікірінше, қарыз алушылар және несие шарттары бойынша ашықтық, тәуекелді нақты әрі түсінікті бағалау, сондай-ақ ынталандырудан емес, нақты өтеу процестерінен құралған табыстар бәрінен маңызды болмақ.
Сондай-ақ, өтімділік туралы шыншылдықтың маңыздылығына тоқталып, мерзімді несиелердің, мерзімді инвестициялар секілді жұмыс істеуі, яғни жылдам шығу мүмкіндігін уәде етіп отырған өнімдерге ұқсамауы тиіс екенін атап өтті.
«Егер сектор өркендеуді қаласа, нақты негізге сүйенуі керек, ал жоғары табысты жарнамалауға емес. Ашықтық таңдау еркіне айналғанда не болатынын нарық жақсы білетіндіктен, тұрақты табыс үлгісі осылай ғана сақталады».
Лэнг үшін табыстың ең айқын белгісі – инвесторлар әрекетінің өзгеруі, өсім көрсеткіштерінен гөрі. Криптоинвесторлар бизнеске негізделген несиелеуді портфельдің стандартты бөлігі ретінде қарастырып, табыстық уәдені емес, несиелік көрсеткіштерді ескергенде, Web3 краудлендинг анағұрлым жетілген кезеңге аяқ басты деуге болады.
«Ал мұндай өзгерісті байқау үшін көп нәрсе қажет емес. Орташа Web3 портфелінің тіпті 5%-дан 10%-ға дейінгі бөлігі нақты сектор несиелеуіне жұмсалса, краудлендинг енді шектелген құбылыс емес, классикалық пассивті табыс нұсқасына айналғанын білдіреді», – деді ол.
